PORÓWNANIE BUTÓW DO BRODZENIA

Autor: Janusz Panicz

WSTĘP

Ochrona wód przed obcymi gatunkami fauny i flory (ang. invasive species) spowodowała, że wiele państw oraz stanów Ameryki Północnej w okresie kilku ostatnich lat wprowadziło zakaz używania butów do brodzenia wyposażonych w podeszwy filcowe. Niezależnie od tego, czołowi producenci obuwia wędkarskiego jeszcze przed pojawieniem się zakazów, wprowadzili na rynek buty wyposażone w podeszwy gumowe.

Poza ochroną środowiska, dodatkową zaletą butów z podeszwami gumowymi jest ich znacznie większa, niż w przypadku filcu, trwałość oraz fakt, że dużo łatwiej się je czyści. Niestety, z reguły zastosowanie gumy oznacza też wyższą cenę butów.

Aby dowiedzieć się, jak sprawują się dostępne na rynku buty z podeszwami gumowymi pod względem przyczepności oraz innych parametrów, przeprowadziłem w okresie od jesieni 2010 do lata 2011 testy trzech wybranych modeli.

BUTY DO TESTÓW

Testom poddałem buty trzech producentów, z których każdy korzysta z podeszew gumowych wykonanych przez innego dostawcę, a mianowicie:

- Simms Freestone z podeszwami StreamTread Vibram,

- Guideline Alta z podeszwami Traction,

- Korkers Metalhead z podeszwami Studded Kling-On.

Fot. Od lewej: Korkers Metalhead, Simms Freestone, Guideline Alta.

Ponieważ wędkuję głównie na Sanie, rzece która stawia wysokie wymagania brodzącemu wędkarzowi, (zwłaszcza przy podniesionym stanie wody), wyposażyłem testowane buty w podkucie. W przypadku Korkers, dzięki systemowy wymiennych podeszew OmniTrax, wystarczyło tylko założyć odpowiedni ich model o nazwie Studded Kling-On. Natomiast w butach Simms i Guideline wkręty musiałem zamontować własnoręcznie, gdyż niestety nie jest dostępna opcja z podkuciem zamontowanym fabrycznie. Do butów Simms założyłem podkucie tej samej firmy o nazwie Hardbite Star Cleats. Jako że Guideline nie posiada w ofercie kolców do podeszew, buty Alta wyposażyłem we wkręty Orvis Posi-Grip.

Fot. Po lewej podkucie Simms Hardbite Start Cleat, po prawej stronie wkręt Orvis Posi-Grip.

Dla trwalszego efektu, zarówno podkucie Star Cleats, jak i wkręty Orvis Posi-Grip osadziłem na kleju poliuretanowym Bison Bisonite Power Adhesive. Warto w tym miejscu pochwalić firmę Simms za wytłoczenie w podeszwach StreamTread miejsc idealnie dopasowanych kształtem do podkucia Star Cleats.

Poniższa tabela przedstawia zestawienie parametrów butów, które uznałem za istotne w ocenie butów:

*) Waga została podana dla butów z zamontowanym podkuciem.

KRYTERIA OCENY

Poza mierzalnymi parametrami butów jak waga, warunki gwarancji i cena, pozostałe ich właściwości oceniłem wyłącznie na podstawie przeprowadzonych przeze mnie testów, jednak z zachowaniem maksimum obiektywizmu.

Dla każdego kryterium przyjąłem ocenę w zakresie od 1 do 5, gdzie 1 oznacza najgorszy, a 5 najlepszy wynik. Ponieważ dla mnie najważniejsze przy wyborze butów są zawsze dwie kwestie: przyczepność oraz wygoda, dlatego te kategorie oceniłem przyznając podwójną liczbę punktów.

Jakość wykonania/Trwałość

Przed przystąpieniem do testów, używałem już wcześniej trzech par butów Simms Freestone i doświadczenia z nimi zawsze były pozytywne. Freestone'y wytrzymywały swobodnie kilka sezonów, a pierwszym elementem, który ulegał uszkodzeniu były podeszwy filcowe, co jest efektem normalnym. Testowane buty Simms ewidentnie nawiązują do sprawdzonych rozwiązań z wcześniejszych modeli. Pod względem trwałości określiłbym jednym słowem: pancerne. Już na pierwszy rzut oka budzą one spore zaufanie. Mocna i gruba sztuczna skóra, z jakiej są wykonane, nie tylko odpowiednio trzyma stopę i kostkę, ale również dobrze chroni je przed uderzeniami o podwodne przeszkody. Jako jedyne w teście, Simms'y mają podeszwy przeszyte wokół krawędzi, celem dodatkowego wzmocnienia.

Alta to nowość w ofercie Guideline na 2010 rok, więc trudno odwołać się do wcześniejszych doświadczeń z tym modelem. Wykonane ze szczotkowanego zamszu, skóry Nubuck i siatki poliuretanowej buty Alta zarówno z wyglądu jak i w użyciu sprawiają wrażenie lekkich. Można powiedzieć, że są przeciwieństwem Simms Freestone. Wizualnie, jakość wykonania jest zadowalająca, ale mój niepokój budzi bardzo duża liczba szyć i różnorodność zastosowanych materiałów. Dodatkowo gumowe podeszwy Traction nie są tak odporne na ostre krawędzie skał jak Vibram. Guma jest zbyt krucha, co spowodowało, że w trakcie trwania testów (około 20 wyjść na wodę w tych butach) zgubiłem z podeszew trzy wkręty Orvis Posi-Gip, pomimo tego, że były one zamontowane na kleju.

Buty Metalhead to najmłodszy produkt na rynku wśród testowanych przez mnie butów. Wykonanie nowych Korkers'ów oraz ulepszony system wiązadeł BOA 2 wyglądają na solidne. Największą niewiadomą jest dla mnie żywotność systemu wymiany podeszew OmniTrax 3, choć muszę przyznać, że przez cały okres testów nie miałem z tym rozwiązaniem żadnych problemów. Wymiana podeszew jest bardzo szybka, a zatrzaski łączą obie części buta bez jakichkolwiek luzów. Niestety, trochę rozczarował mnie fakt, że po kilkunastu wyprawach na San, w podeszwach brakowało dwóch kolców, co widać na jednym z załączonych niżej zdjęć. Po fabrycznie zamontowanym podkuciu spodziewałem się większej trwałości.

Ocena: Simms Freestone: 5, Guideline Alta: 4, Korkers Metalhead: 4.

Cena

W tej kategorii bez wątpienia wygrywają Korkers'y. Podczas gdy w przypadku Simms Freestone i Guideline Alta podkucie musimy dokupić i zamontować własnoręcznie, tak w butach Metalhead dostajemy w cenie dwie pary podeszew, jedną z podkutej i drugą z niepodkutej gumy.

Ocena: Simms Freestone: 4, Guideline Alta: 4, Korkers Metalhead: 5.

Warunki gwarancji

Dzięki dożywotniej gwarancji producenta, w tej kategorii bezkonkurencyjne są buty Simms. Guideline stosuje tu politykę unijną, dając na buty dwuletnią gwarancję. Natomiast rok gwarancji w przypadku Korkers, to jednak za mało.

Ocena: Simms Freestone: 5, Guideline Alta: 4, Korkers Metalhead: 3.

Waga

Niewątpliwie jest to parametr, który ma wpływ przede wszystkim na komfort poruszania się, zwłaszcza, kiedy pokonujemy nad wodą lub brodząc w niej znaczne odległości. Buty postanowiłem zważyć na sucho i po zamoczeniu, aby sprawdzić na ile wodoodporne są materiały użyte do ich produkcji.

Niestety masywna budowa Simms Freestone przekłada się na ich niemałą wagę, która jest zdecydowanie większa niż w przypadku dwóch pozostałych testowanych par butów. Po przejściu we Freestone'ach kilku kilometrów wodą mam nogi jak z waty. Za to Guideline Alta wypadają tu najlepiej. Po wrzuceniu luzem do wody, buty nie toną, a zanurzone bardzo wolno namakają. Korkers, wbrew głoszonym przez producenta hasłom reklamowym, absorbują największą ilość wody, znacząco podnosząc wagę butów, co też przekłada się na czas potrzeby później na ich wyschnięcie.

Poniżej podane są różnice w wadze pary butów suchych i po zamoczeniu, co odpowiada masie wody, jaka została przez nie wchłonięta:

Simms Freestone: 390 g
Korkers Metalhead: 734 g
Guideline Alta: 496 g

Każdą parę moczyłem około 10 minut, po czym wylewałem z nich wodę trzymając odwrócone do góry nogami przez 15 sekund. Pomiary wykonałem trzykrotnie w kolejnych dniach.

W temperaturze około 25 stopniach Celsiusa, w niezacienionym miejscu przy lekkim wietrze buty Alta były suche po upływie około pięciu godzin. Simms'y potrzebowały w tych samych warunkach prawie 8 godzin, natomiast zdecydowanie najdłużej, bo aż 14 godzin schły Korkers'y.

Ocena: Simms Freestone: 3, Guideline Alta: 5, Korkers Metalhead: 4.

Wygoda

Obok przyczepności podeszew, wygoda to dla mnie najważniejsze kryterium oceny. Jeśli buty są niewygodne, to żeby były lekkie i świetnie trzymały się podłoża, nie będę ich używał.

W tej kategorii najbardziej przypadły mi do gustu Simms'y. Dostatecznie miękko wyścielony spód butów i kształt wkładki powoduje, że stopy nie dokuczają nawet po długim okresie stania czy brodzenia w wodzie. Pomimo komfortu, jaki zapewniają, ze względu na sporą wagę, nie są to jednak buty stworzone do pokonywania dużych odległości.

Korkers'y nie są tak wygodne jak Simms'y, ale bez problemu można w nich łowić cały dzień. Dodatkowo, system BOA pozwala w dowolnym momencie w łatwy sposób dociągnąć lub poluzować wiązanie, co w pozostałych butach może skończyć się obtarciem skóry palców o mokre sznurówki.

Nieco gorzej wypadają pod tym kątem buty Alta. Choć są lekkie oraz dobrze dopasowują się do stopy i kostki, to po dłuższym okresie stania w wodzie, zaczyna mnie boleć podbicie. Według mnie, winić za taki stan rzeczy należy za cienkie wkładki, które powodują, że twardy spód buta zaczyna być odczuwalny po dwóch-trzech godzinach wędkowania. Problem znika, kiedy do butów Guideline zakładam dodatkowe zewnętrzne skarpety neoprenowe.

Kupując buty Korkers czy Guideline możemy z powodzeniem dobierać taki sam ich numer, jaki stosujemy w obuwiu codziennego użytku. Producenci zadbali o zabezpieczenie odpowiedniego zapasu miejsca dla skarpet neoprenowych woderów. Natomiast buty Simms sugeruję kupować o numer większe.

Niezależnie od marki i modelu, doświadczenie nauczyło mnie, że dodatkowy luz w butach przekłada się bezpośrednio na wygodę i komfort podczas łowienia. W zimie, zapas miejsca w bucie pozwala bez problemu zmieścić drugą parę skarpet termicznych lub neoprenowych. Większe buty sprawdzają się również przy głębokim brodzeniu, kiedy ciśnienie wody ściska stopy. Dlatego w okresie wiosny i lata używam butów o numer, a w zimie aż o dwa numery większych, niż rozmiar mojej stopy.

Ocena: Simms Freestone: 10, Guideline Alta: 8, Korkers Metalhead: 9.

Przyczepność podeszew

Jest to jedno z najważniejszych kryteriów przy doborze butów, zwłaszcza, kiedy mamy w planie brodzić w rzece o wymagającym skalisto-kamienistym dnie, takiej jak San. Pochyłe skały, duże kamienie porośnięte oślizłą roślinnością i nierówne dno wymuszają użycie podkutych podeszew. Kto miał okazję pokonać przy podniesionej wodzie przełomy poniżej pierwszej wyspy w Zwierzyniu lub w Bachlawie na wysokości jamy głowacicowej, wie co mam na myśli. Brodzenie po takim podłożu przy silnym prądzie wody, nawet w odpowiednich butach, jest bardzo trudne. Wprawdzie podjąłem próby pokonania tych miejsc jeszcze przed zamontowaniem w testowanych butach podkucia, ale przyzwyczajony do przyczepności, jakie zapewniają kolce, po kilku lądowaniach bez zaznaczenia telemarku szybko się poddałem. Na podstawie tego krótkiego, jednodniowego doświadczenia mogę stwierdzić, że bez podkucia najpewniej dna trzymają się podeszwy butów Freestone, nieco gorzej radzą sobie Korkers'y a zdecydowanie najsłabiej trzymają się dna buty Alta.

Po zamontowaniu w butach Simms i Guideline podkucia oraz założeniu podeszew podkutych Kling-On do Korkers'ów, moja pewność poruszania w Sanie przy wezbranej wodzie zdecydowanie wzrosła. Bez podkucia czułem się jakbym walczył o życie, a niemal każdy krok sprawiał spory wysiłek, podczas gdy w butach podkutych mogłem już spokojnie skoncentrować uwagę na rybach.

Ponieważ przeczytałem wiele pozytywnych opinii o wysokiej skuteczności wkrętów Orvis Posi-Grip, podkucie w podeszwach Simms i Guideline postanowiłem zamontować w sposób zbliżony do tego, w jaki są one rozmieszczone w butach River Guard Ultralight.

Fot. Rozmieszczenie podkucia w podeszwach butów, od lewej: Guideline Alta, Korkers Metalhead, Simms Freestone.

W wyniku testów, eksperci z Orvis doszli do wniosku, że podkucie zapewnia najlepszą przyczepność wówczas, gdy wkręty są rozmieszone na obrzeżach podeszew, ponieważ przy uślizgach właśnie na krawędziach skupia się siła nacisku stopy. Drugim elementem poprawiającym przyczepność jest sam bieżnik podeszwy, który powinien posiadać wiele wystających elementów o ostrych krawędziach.

Fot. Podktue podeszwy butów Orvis River Guard Ultralight.

Genialnym pomysłem Simms jest wytłoczenie w podeszwach miejsc, w które idealnie wpasowują się metalowe elementy Star Cleats. Dzięki temu podkucie wkomponowuje się w podeszwę Vibram tworząc niemal jednolitą powierzchnię styku z podłożem, co powoduje, że ich przyczepność jest zdecydowanie lepsza niż u dwóch pozostałych konkurentów. Wkręty zamocowane w podeszwy butów Guideline oraz kolce podeszew Korkers Kling-On wyraźnie wystają poza gumowy bieżnik, zmniejszając efektywną powierzchnię styku z podłożem. Przy pokonywaniu przeszkód podkucie tych butów jest dodatkowo narażone na wyrwanie z gumy, co z resztą mi się przytrafiło.

Fot. Bieżnik podkutych podeszew z profilu, od lewej: Simms Freestone, Guideline Alta i Korkers Metalhead.

Ocena: Simms Freestone: 10, Guideline Alta: 8, Korkers Metalhead: 8.

Zestawienie ocen:

PODSUMOWANIE

Simms Freestone

To solidne, masywne buty na trudne warunki. Są bardzo wygodne i zapewniają największą przyczepność na kamienisto-skalistym podłożu. W warunkach, w jakich wędkuję, wypadły najlepiej spośród testowanych butów.

Guideline Alta

Bardzo lekkie buty, przydatne przy pokonywaniu większych odległości (zwłaszcza poza rzeką). Ze względu na nienajlepszą przyczepność gumowych podeszew (szczególnie bez podkucia), sprawdzą sie przede wszystkim w mniej wymagającym terenie.

Korkers Metalhead

Najbardziej wszechstronne i zarazem najbardziej nowoczesne buty. System wymiennych podeszew OmniTrax może być przydatny na zagranicznych wyprawach wędkarskich, kiedy łowimy w zmiennych warunkach (z brzegu, łodzi lub brodząc). Poza tym w przypadku uszkodzenia podeszwy nie musimy naprawiać lub kupować nowych butów - wystarczy zakup nowej pary podeszew, które dostępne są w pięciu wariantach. Nowy, ulepszony system BOA 2 zdecydowanie poprawia komfort ubierania butów. W moim przypadku sprawdziło się zaciąganie wiązania na dwa razy. Po wstępnym dokręceniu sznurowania, stalowa linka ściągana jest najmocniej przy pokrętle, pozostawiając luz w okolicy palców. Dlatego po wykonaniu kilku/kilkunastu kroków i równomiernym rozłożeniu się naciągu linki, warto wykonać końcowe 1-2 dodatkowe obroty. Metalhead jako jedyne buty w teście posiadają zaczep do ochraniaczy przeciw-żwirowych, który dodatkowo znajduje się w idealnym miejscu do ich zaczepienia.

Janusz Panicz

Buty na potrzeby testów udostępniły firmy:

Pytania do autora oraz dyskusja TUTAJ

• Następny artykuł